Theo số liệu từ Cục Quản lý thị trường (QLTT) - Bộ Công Thương, trong năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 đã có 917 tấn phân bón giả bị phát hiện. Tuy chưa thể thống kê hết nạn phân bón nhái, giả, kém chất lượng nhưng số liệu này cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo cho những doanh nghiệp (DN) làm ăn chân chính “tự bảo vệ mình” và bà con nông dân thận trọng lựa chọn sản phẩm có thương hiệu, phòng khi gặp chuyện còn có nơi “thưa, kiện”.

Nhiều sai phạm trên một sản phẩm

Một số bà con nông dân ở xã Đại Lào, TP Bảo Lộc, tỉnh Lâm đồng “kêu trời” vì vụ mùa vừa qua làm cỏ và bón phân tuân thủ đúng theo quy trình được tập huấn ở Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng nhưng rẫy cà phê vẫn héo lá, thối cành, trái ra lưa thưa. Tìm mãi nguyên nhân của việc cây hỏng, bà con mới phát hiện do mua nhầm phân bón kém chất lượng. Bà Đoàn Thị Sửu cho biết: “ Nghe đại lý quảng cáo NPK tan nhanh 20-5-5-13S+ TE của Công ty CP Việt Mỹ (AVF) dùng rất tốt “chống vàng lá, rụng trái non” mua về bón, ai ngờ cây cà phê rụng hết lá, rụng hết hoa, cây con bị chết. Khi đến kiện đại lý, họ chối đây đẩy. Năm nay, nhà tôi thất thu, thiệt hại gần 2 tấn cà phê, tương đương gần 80 triệu đồng”. Một số bà con phản ánh bây giờ rất nhiều loại phân bón ra đời, không thể phân biệt đâu là thật, đâu là giả. Vì thế, các công ty cần dán tem nhãn riêng để nông dân phân biệt được đâu là hàng chính hiệu.

Rẫy cà phê của bà Đoàn Thị Sửu, tỉnh Lâm Đồng, bón phân bị rụng lá

Theo biên bản xử phạt của Đội QLTT Cơ động - Chi cục QLTT tỉnh Đắc Lắk, khi kiểm tra đột xuất 3 cửa hàng nằm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk liên tiếp trong các ngày gần đây, đã phát hiện 47,65 tấn phân NPK loại 20-6-5-13S+TE và 20,65 tấn phân bón PEP tăng lực của AVF với nhiều sai phạm: Phân bón không bảo đảm chất lượng, vi phạm nhãn mác hàng hóa... Nhà sản xuất còn cho in logo kèm theo thông tin “Huy chương vàng sản phẩm - Hội chợ Bông lúa vàng Việt Nam”, “Huy chương vàng - Hội chợ Triển lãm Nông nghiệp quốc tế Việt Nam”, “Bông lúa vàng Việt Nam - Bộ NN-PTNN Việt Nam”... nhưng không ghi năm tháng, cơ quan nào cấp. Đáng chú ý, những cửa hàng này đã kinh doanh lâu năm nhưng khi yêu cầu xuất trình bản công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa phân bón và giấy chứng nhận các danh hiệu trên thì họ lúng túng.

Trước đó, các sản phẩm phân bón của AVF cũng đã bị QLTT xử lý với số tiền phạt lên đến hàng trăm triệu đồng trong mỗi năm trên địa bàn các tỉnh Bình Phước, An Giang, Đắk Lắk, Gia Lai...vì liên tục vi phạm nhãn mác hàng hóa, chất lượng sản phẩm kém không đúng tiêu chuẩn ghi trên bao bì...

Cảnh tỉnh

Một vài vụ việc trên cho thấy tình hình quản lý sản xuất ngành phân bón còn lỏng lẻo khiến không ít DN lợi dụng, cố tình vi phạm, gây thiệt hại cho nông dân, ảnh hưởng đến thương hiệu uy tín của những DN làm ăn chân chính.

Một chủ DN sản xuất phân bón cho biết việc kinh doanh phân bón trên thị trường còn nhiều vấn đề bất cập. Tình trạng khá phổ biến là thấy công ty nào bán hàng tốt, phân bón chất lượng thì lập tức các công ty khác làm nhái, ăn theo. Chưa nói là phân bón giả, chỉ cần thiếu một trong những chất dinh dưỡng thiết yếu như đạm, lân, kali, lưu huỳnh, magiê, canxi, kẽm, sắt, đồng, mangan, molypđen... cũng đủ làm cà phê vàng lá, rụng lá, rụng trái.

Nhiều sản phẩm phân bón thiếu đến 80% hàm lượng chất dinh dưỡng nhưng vẫn cứ lưu hành trên thị trường. Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT), hiện cả nước có trên 500 đơn vị sản xuất và 30.000 đơn vị lớn nhỏ kinh doanh phân bón. Phân bón chưa được quy định là mặt hàng sản xuất, kinh doanh có điều kiện nên nhiều cơ sở nhỏ lẻ đã làm ra các mặt hàng kém chất lượng vẫn được tham gia sản xuất, kinh doanh gây khó khăn cho công tác quản lý chất lượng phân bón và gây thiệt hại cho cả ngành nông nghiệp.

Theo NLĐ