Đường nhập lậu ảnh hưởng lớn tới người trồng mía. (Ảnh internet).
Theo báo cáo mới đây của VSSA gửi Ban Chỉ đạo 127 TƯ về tình hình buôn lậu và gian lận thương mại mặt hàng đường trong các năm 2010, 2011, 2012, đường nhập lậu gia tăng theo từng năm: Niên vụ 2010-2011 với khoảng 200.000 – 300.000 tấn, niên vụ 2011-2012 khoảng 300.000 – 400.000 tấn, niên vụ 2012-2013 khoảng 400.000 – 500.000 tấn.
Số đường lậu này bao gồm đường trắng và đường luyện xuất xứ phần lớn từ Thái Lan, chủ yếu qua 3 con đường: Nhập lậu qua biên giới Tây Nam từ Campuchia, nhập lậu qua biên giới khu vực miền Trung và đường lậu từ nguồn đường tạm nhập tái xuất ở các cảng, cửa khẩu.
Đường nhập lậu qua biên giới Tây Nam từ Campuchia chủ yếu là tại khu vực các cửa khẩu: Vĩnh Xương, Khánh Bình, Tịnh Biên (Châu Đốc, An Giang) và Hồng Ngự (Đồng Tháp), thỉnh thoảng vào cửa biển Bến Tre, Sóc Trăng.
Tại khu vực này, đường tập kết bên kia sông thuộc Campuchia trên các thuyền hay xà lan lớn, sau đó bốc xuống ghe nhỏ hơn chuyển hàng qua kho nhập lậu tại gần các cửa khẩu này rồi sang bao để chuyển đi sâu vào nội địa bằng xe tải lớn hoặc bằng ghe lớn có thể lên đến 80-100 tấn.
Tiếp đó, đường được phân phối vận chuyển về các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và TP. HCM cũng bằng đường thủy hoặc bộ với các xe tải và ghe tải lớn. Số lượng lớn đường này tập kết về các kho của các trùm buôn lậu đường tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và TP. HCM.
Đường được các đầu nậu sang bao (trước đây dùng bao của các thương hiệu trong nước nhưng nay không cần dùng bao có nhãn hiệu trong nước mà dùng bao trắng), sau đó kẹp 1 nhãn hiệu nhỏ của cơ sở đóng gói hoạt động tại địa phương, có trường hợp để y nguyên bao bì nhãn mác đường Thái rồi bán thẳng ra thị trường.
Tại biên giới miền Trung, đường lậu được vận chuyển chủ yếu là tại khu vực 2 cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) và Cầu Treo (Hà Tĩnh). Tại hai khu vực này đường Thái Lan nhập lậu từ Lào vào bằng cả 2 hình thức nhập lậu và gian lận thương mại qua tạm nhập tái xuất.
Theo VSSA, mặt hàng đường được các giới buôn lậu khai thác dưới hình thức gian lận thương mại. Cụ thể, lợi dụng quy định mua hàng miễn thuế của cư dân biên giới, họ đã dùng cách thức đăng ký dân địa phương để mua lặp lại nhiều lần với số lượng lớn, kể cả những người đã chết cũng có tên mua.
Một hình thức gian lận thương mại khác mà chưa có cơ quan nào thông báo là tạm nhập đường để sản xuất rồi tái xuất của một số doanh nghiệp dùng đường làm nguyên liệu để sản xuất ra sản phẩm khác như sữa, bánh kẹo… để xuất khẩu và kể cả tạm nhập đường thô để luyện thành đường luyện để xuất khẩu.
VSSA nhận định, với tình hình này việc nhập lậu số lượng lớn ngày càng tăng và công khai hơn chứ không bí mật nữa, gây thất thu cho Nhà nước, lũng đoạn thị trường và có thể làm phá sản ngành sản xuất mía đường Việt Nam, trong đó chủ yếu ảnh hưởng tới hàng triệu nông dân trồng mía.
Do vậy, VSSA đề nghị các cơ quan chức năng kiểm tra tạm nhập tái xuất cho doanh nghiệp đúng số lượng, chủng loại; giấy phép tạm nhập tái xuất có giá trị trong thời hạn 3 tháng.
Theo Báo Hải quan